శ్రీ భూవరాహ స్వామి ఆలయం దక్షిణ భారతదేశంలోని ప్రసిద్ధ ఆలయాలలో ఒకటి. ఈ పురాతన ఆలయం చరిత్ర రెండు సహస్రాబ్దాల నాటి మూలాలను కలిగి ఉంది. ఈ ఆలయం శ్రీ మహా విష్ణువు అవతారాల్లో ఒకటైన వరాహ స్వామికి అంకితం చేయబడింది. హిరణ్యాక్షుడు అనే రాక్షసుడి నుంచి భూదేవిని రక్షించడం కోసం భూవరాహ అవతారాన్ని దాల్చినట్లు నమ్ముతారు. 15 అడుగుల ఎత్తైన విగ్రహం పవిత్రమైన సాలిగ్రామ శిల నుంచి చెక్కబడింది.
స్వామి ప్రశాంతంగా కూర్చున్న భంగిమలో భూదేవిని తన ఒడిలో ఉంటాడు. ఇది రక్షణ, స్థిరత్వం, శ్రేయస్సును సూచిస్తుంది. ఆలయం మూలం పురాణ కథతో నిండి ఉంది. ఈ ప్రాంతం పుణ్యక్షేత్రంగా లేదా గౌతమ మహర్షి తపస్సు చేసిన పవిత్ర ప్రాంతంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇక్కడ సాలిగ్రామాన్ని పూజించినది మహర్షి. ఒక ప్రసిద్ధ పురాణం ప్రకారం రాజు వీర బల్లాల వేటకు వచ్చినప్పుడు ఈ అడవులలో తప్పిపోయాడు.
అతను ఒక పెద్ద చెట్టు నీడలో విశ్రాంతి తీసుకుంటున్నప్పుడు.. ఒక వేట కుక్క కుందేలును వెంబడించడం చూశాడు. వారు ఒక నిర్దిష్ట ప్రదేశానికి చేరుకున్నప్పుడు, కుందేలు వెనక్కి తిరిగి కుక్కను వెంబడించడం ప్రారంభించింది. ఈ వింత సంఘటనలను గమనించిన రాజు ఆ ప్రదేశంలో కొన్ని అదృశ్య శక్తులు ఉన్నాయని నమ్మాడు. రాజు ఆ ప్రాంతాన్ని మొత్తం తవ్వడం ప్రారంభించాడు.. అప్పుడు భూమి పొరల కింద దాగి ఉన్న వరాహస్వామి విగ్రహాన్ని కనుగొన్నాడు.
ఆ తరువాత రాజు దానిని ఆలయంలో ప్రతిష్టించి క్రమం తప్పకుండా పూజ చేసేవాడు. నేడు మనం చూస్తున్న ఆలయం ఆ రాజు నిర్మించిన దాని అవశేషాలు. పురాతన భూ వరాహస్వామి ఆలయాన్ని హొయసల రాజు వీర బల్లాల III నిర్మించాడు. కొన్ని సంవత్సరాల క్రితం వరకు ఈ ఆలయం వెలుగులోకి లేదు. రక్షణ కూడా లేదు. కాలక్రమంలో ఏర్పడిన వరదల్లో ఈ ఆలయం బయటపడింది. ఈ కథ భక్తులకు తెలిసేలా ఒక సాక్ష్యంగా నిలిచింది.
శ్రీ భూవరాహ స్వామి ఆలయంలో ఆచారం వేలాది మంది భక్తులను, పర్యాటకులను ఆకర్షించే ఒక ఆచారం ఏమిటంటే.. ఈ ఆలయం భక్తులు భూమిని లేదా ఇంటిని కొనుక్కోవాలని కోరుకునే భక్తుల కోరికలను తీరుస్తుంది. భక్తులు ఆలయంలో పూజ, ప్రార్థనలు చేసి, గర్భగుడి చుట్టూ 11 ప్రదక్షిణలు (ప్రదక్షిణలు) చేస్తారు. భక్తులు ఆలయం నుంచి తీసిన స్వామివారి దీవించిన మట్టిని వారికి సమర్పిస్తారు. ఈ మట్టిని మహా ప్రసాదంగా భావించి దానిని ఇంటికి తీసుకెళ్లి తమ పూజ గదిలో ఉంచుతారు.
ప్రతిరోజూ మట్టిని పూజించడం వల్ల ఆస్తి సముపార్జనకు ఉన్న చట్టపరమైన, ఆర్థిక అడ్డంకులు తొలగిపోతాయని నమ్ముతారు. కోరిక నెరవేరిన తర్వాత భక్తులు ఆలయానికి తిరిగి వచ్చి ఆలయంలో ఉంచిన 2 ఇటుకలను, మరొకటి తమ కొత్త ఇంటికి నిర్మించుకున్నందుకు చిహ్నంగా సమర్పిస్తారు. భౌతిక కోరికలకు అతీతమైన ఆలయం.. ఆస్తి సంబంధిత ఆశీర్వాదాలకు మించి ఈ ఆలయం ఆధ్యాత్మిక అనుభవాన్ని అందిస్తుంది. తేనె, పాలు, పసుపు, పెరుగు, చందనం, గంగాజలం వంటి 25 కి పైగా పవిత్ర పదార్థాలతో అభిషేకం నిర్వహిస్తారు.
వరాహ జయంతి వంటి ప్రత్యేక సందర్భాలలో వేలాది మంది 1008 కలశ అభిషేకాన్ని వీక్షిస్తారు. ఈ ఆలయాన్ని మైసూరుకు చెందిన పరకాల మఠం నిర్వహిస్తుంది. స్థానిక భక్తుడి కృషితో ఈ ఆలయం శిథిలావస్థ నుంచి పునరుద్ధరించబడింది. ఈ ఆలయం కేవలం వాస్తుశిల్పానికి చిహ్నంగా మాత్రమే కాదు భక్తులు, పర్యాటకులకు రక్షణ, శ్రేయస్సు, స్థిరత్వాన్ని అందించే తీర్థయాత్ర స్థలం.